Ogród nocą znika...
Kiedy nastanie ciemność jest całkowicie niewidoczny, a dlaczego nie cieszyć się nim również po zmroku? Oświetlenie zwiększa poczucie bezpieczeństwa, a iluminacja wprowadza do ogrodu niesamowity klimat. Zdecydowanie warto je prowadzić do ogrodu, zadbaj o dobry projekt oświetlenia Twojego ogrodu. Jakie są rodzaje oświetlenia, typy lamp oraz jak je warto stosować? Przeczytaj w tym wpisie.
Zdjęcie główne: https://www.tuinvisie.nl/in-lite-sway-tube-low-60cm-solitary
Oświetlenie
Pierwszą i najważniejszą funkcja oświetlenie jest użyteczność. Przede wszystkim warto pamiętać o ogrodzie frontowym, gdzie znajduje się podjazd i dojście do drzwi, te miejsca muszą być dobrze oświetlone, aby było nam wygodnie i abyśmy mogli bezpiecznie, bez potknięć trafić do domu. Jest to szczególnie ważne, gdy ścieżki są kręte lub występują po drodze stopnie. Nie zapominajmy o pozostałych częściach ogrodu, z których możemy korzystać, takich jak drewutnia, szopka, śmietniki, altany itp. Warto, aby te miejsce i dojście do nich były odpowiednio oświetlone.
Iluminacja
Drugą funkcją oświetlenia jest dekoracyjność, inaczej iluminacja ogrodu. Jest to podświetlenie elementów dekoracyjnych, np. rzeźb, elementów wodnych, dekoracyjnych ścianek, roślinności lub lampy dekoracyjne same w sobie, a także zabawa z cieniem. To właśnie iluminacja sprawia, że przedłużamy sobie możliwość podziwiania swojego ogrodu. Ponadto dzięki iluminacji zyskuje on zupełnie inne oblicze. Widok na oświetlony ogród z okna, zwłaszcza w nowym budownictwie z dużymi przeszkleniami tworzy wyjątkowy, nastrojowy nocny krajobraz. Warto podświetlić ogród, abyśmy mogli nadal go podziwiać po zmroku.
Światło i cień budują tajemniczość i tym właśnie należy kierować się podczas projektowania oświetlenia. Prześwietlenie całego ogrodu nie jest właściwe, traci wtedy urok i może sprawić, że będziemy się czuli nadto wyeksponowani, nie jest to także dobre dla krajobrazu.
Jakie są właściwe praktyki w projektowaniu oświetlenia i iluminacji?
- oświetl komunikację i miejsca z których będziesz korzystać po zmroku, takie jak podjazd, śmietniki, garaż, domki gospodarcze, drewutnia, altany, pergole, czy strefy SPA
- do iluminacji wybieraj atrakcyjne elementy w ogrodzie, mogą to być elementy wodne, ozdobne trawy, drzewa, elementy małej architektury - pergole
- zrób selekcję wybranych elementów wartych oświetlenia względem tego czy będą atrakcyjne przy widoku z domu, czy będą atrakcyjne z miejsc wieczornych posiedzeń lub z codziennych ścieżek komunikacji. Jeśli tych punktów nadal jest dużo należy wybrać kilka najlepszych
- podświetlamy najciekawsze rośliny, może to być podświetlenia pnia lub pni drzewek/krzewów wielopniowych lub/i korony drzew, ale też możemy podświetlić trawy ozdobne lub całe kompozycje
- baw się cieniem, jeśli masz pustą ścianę ustaw światło tak, aby roślina rosnąca przed nią rzucała cień
- podświetlaj ściany w odpowiedni sposób, zwracaj uwagę na ich fakturę. Przy niektórych wykończeniach ścian, np. podświetlenie od dołu może dać zbyt dramaturgiczny efekt
- nie podświetlaj zbyt wielu elementów, bo wtedy nic się nie będzie wyróżniać, a o to chodzi, w tym wypadku mniej może oznaczać więcej
- elektryk powinien podzielić oświetlenie na obwody, aby można było wyłączyć grupy lamp, gdy nie są akurat potrzebne, np. gdy podświetlany element nie jest już atrakcyjny, np. trawy ozdobne po ścięciu
- wybieraj barwę ciepłą lub zbliżoną do naturalnej
- zaplanuj dodatkowe gniazdka zewnętrzne, mogą się przydać :)
https://pl.pinterest.com/pin/401453754296037801/
Jakimi lampami podświetlić ogród?
Do oświetlenia i iluminacji wykorzystujemy:
Kinkiety
– podświetlenie ścian, ścianek, stref, może być funkcjonalne i/lub dekoracyjne. Lampy mogą świecić w dół, w górę i dół i w dół. Często dają bardzo nastrojowy klimat. Należy uważać z nimi na ścianach z teksturą i odpowiednio do nich dobrać efekt.
Lampy stojące
– podświetlenie ścieżek, podjazdów, elementów dekoracyjnych, oświetlenie stref i placów. Często stosowane jako praktyczne oświetlenie ścieżek i podjazdów. Najlepiej używać opraw świecących w dół, zakryte od góry, aby nie powodować zanieczyszczenia światłem i nakierować światło tam, gdzie go faktycznie potrzebujemy. Lampy stojące bywają również dekoracyjne, lampy o ciekawym designie mogą dodawać ogrodu charakteru, oświetlenie wysokiej jakości doda również ogrodowi elegancji i podwyższy jakość przestrzeni.
Gruntowe
– podświetlenie podjazdu, tarasu, roślin. Przy zastosowaniu lamp gruntowych na ścieżkach oraz podjazdach oznaczają nam trasy ruchu. Warto wybierać te nie świecące intensywnie, powinny one raczej zaznaczać trasę niż dokładnie oświetlać. Pamiętaj, że przechodząc przy nich mogą oślepiać, kiedy światło będzie zbyt mocne. Można również zastosować lampy gruntowe/punktowe w deskach tarasowych dla dekoracyjnego efektu (muszą być wówczas delikatnie świecące, sprawdź więc ich moc w lumenach) oraz przy podświetleniu roślin.
Reflektory
– podświetlenie roślin, ozdób. Bardzo przydatne lampy do podświetlania, ponieważ reflektory występują z grotem i możemy przenosić je i zmieniać efekt świecenia.
Lampy do wody
– do basenów, oczek wodnych, zbiorników z wodą. Te lampy muszą mieć zwiększoną odporność IP, dają bardzo klimatyczny efekt nocą.
Lampy dekoracyjne.
- wolnostojące dekoracyjne, np. w formie kul, kamieni, będące częścią małej architektury lub stojące przypominające oświetlenie wewnętrzne. Wolnostojące lampy można kupić również z akumulatorem, dzięki czemu nie potrzebujemy gniazdka i możemy z łatwością je przenosić w potrzebne miejsce, warte uwagi oświetlenie dla minimalistów.
Liniowe
– paski LED wmontowane w elementy małej architektury lub nawierzchni. Często stosowane w nowoczesnych i minimalistycznych ogrodach, pięknie podkreślają szczególnie proste formy. Ich zastosowania może być różne, np. w zadaszeniu pergoli, elementach małej architektury, np. ławkach czy w tarasie.
Girlandy
– do zawieszenia na pergoli, nastrojowe, dodatkowe oświetlenie. Najczęściej włączane do kontaktu, warto więc przygotować się i zaplanować zewnętrzne gniazdka elektryczne w miejscach, gdzie chcemy girlandę.
Rodzaje oświetlenia:
Tradycyjne oświetlenie 230V
Najczęściej wykorzystywane oświetlenie to typowe 230V prowadzone kablem przez ogród. Należy mieć wyprowadzony prąd, warto więc pomyśleć o tym na etapie budowy domu.
Oświetlenie niskonapięciowe 12V
Jest to najlepsze rozwiązanie do małych ogrodów oraz do istniejących już ogrodów, gdy za późno zdecydowaliśmy się na oświetlenie. Montaż tradycyjnego oświetlenia wiąże się z pociągnięciem przewodu, co spowoduje zniszczenie gotowych rabat i trawników. Aby uniknąć bałaganu i podwójnych kosztów, warto wówczas postawić na oświetlenie 12V. Jest to oświetlenie poprowadzone naziemne, które podpinamy do zwykłego gniazdka. Przemyśl to rozwiązanie, jeśli masz energiczne, ciekawe świata dzieci lub zwierzęta, jest ono całkowicie bezpieczne.
Oświetlenie solarne
Raczej nie stosujemy go do oświetlenia całego ogrodu. Możemy zastosować pojedyncze oprawy, np. na tarasie. Jest to najdroższe oświetlenie. Nie trać pieniędzy na tanie oświetlenie solarne z marketów, jest ono słabej jakości, nietrwałe, nieestetyczne i daje mierny efekt.
Oświetlenie na baterie i akumulatory
Również jest to raczej opcja na pojedyncze oprawy, szczególnie na tarasy. Ciekawe są lampy z wymiennymi dodatkami, i tak z jednej lampy możemy mieć wersję wiszącą lub stojącą w różnych wariantach. Wykorzystamy w ogrodzie i zabierzemy na biwak.
Ogród nocą znika, ale nie zawsze.
Może tak być, że mieszkasz w miejscu, w którym otaczają cię ulice z latarniami, może jest obok naświetlone boisko sportowe i zawsze jest jakaś widoczność. Jest to problem globalny, nazwany zanieczyszczeniem światłem. Jeśli nie chcesz się przyczyniać do tego problemu, powinieneś ostrożnie dobierać ilość i rodzaj oświetlenia. Zanieczyszczenie światłem bardzo negatywnie wpływa na zdrowie ludzi, m.in. na jakość snu i działanie hormonów, a także na zwierzęta, szczególnie szkodliwe jest dla ptaków. Zbyt intensywne i nadmierne oświetlenie powoduje zaburzenie rytmu dnia i nocy. Nocne niebo już w niewielu miejscach jest możliwe doświadczyć, powstają nawet rezerwaty nocnego nieba. Dlatego nie przyczyniaj się do zanieczyszczenia światłem i odpowiedzialnie dobieraj oświetlenie do swojego ogrodu.
Podświetlony ogród żyje także wieczorem, a ty możesz korzystać z niego dłużej. Baw się światłem i stwórz intymną przestrzeń do wieczornego resetu.
Jeśli poszukujesz architekta krajobrazu, który zaopiekuje się Twoją przestrzenią i który wesprze Cię w procesie projektowania ogrodu, w tym projektem oświetlenia, skontaktuj się ze mną.
Wszystkie zdjęcia są podlinkowane do źródła.